دونالد ترامپ که به قطر سفر کرده است شامگاه چهارشنبه ضمن تاکید بر این که مساله هستهای ایران تنها دو راه حل دارد، یکی دوستانه و دیگری خشونتآمیز، خواستار کمک رهبران این کشور برای حصول توافق هستهای با تهران شد و گفت که وضعیت کنونی «واقعا خطرناک» است.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از یورونیوز، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا شامگاه چهارشنبه ۱۴ مه در ضیافت شام تمیم بن حمد آلثانی، امیر قطر از رهبران این کشور خواست که از نفوذ خود بر رهبری جمهوری اسلامی ایران برای کمک به دستیابی به توافق هستهای میان واشنگتن و تهران استفاده کند.
مقاله روزنامه انگلیسی گاردین در باره کنسرسیوم هستهای بین ایران و عربستان و امریکا
ترامپ خطاب به رهبران قطر گفت: «شما در مورد مذاکرات برای دستیابی به توافق با ایران، با ما همکاری نزدیکی دارید و این مسیر بسیار دوستانهتر است.»
رئیسجمهوری آمریکا افزود: «تنها دو مسیر وجود دارد. یکی دوستانه و دیگری غیردوستانه، و مسیر غیردوستانه، مسیری خشونتآمیز است و من راغب به آن نیستم. صراحتا میگویم که آن مسیر را نمیخواهم، اما آنها باید تکانی به خودشان بدهند.»
ترامپ با اشاره به نقش میانجیگرانه قطر بین واشنگتن و تهران در سالهای اخیر گفت: «امیدوارم که رهبران ایران عملکرد شما را درک کنند، و واقعا کاری که شما برای آنها میکنید، لطف بزرگی است. نخستوزیر شما و رهبر بزرگ شما، کمک بسیاری کردهاند و ایرانیها نیز برای آنها احترام قائلند و به حرفهایشان گوش میدهند. اما آنها باید اقدام کنند و ما هر دو این را میدانیم آنها باید تصمیم خود را بگیرند.»
رئیسجمهوری آمریکا بار دیگر تاکید کرد که میخواهد شاهد شکوفایی و موقیت ایران باشد و گفت که ایرانیان بسیاری را در سراسر آمریکا میشناسد و افزود: «آنها انسانهای فوقالعادهای هستند. ما میخواهیم این ماجرا بهصورت مسالمتآمیز به پایان برسد، نه فاجعهبار.»
ترامپ همچنین مدعی شد که ایالات متحده در حال کمک به منطقه و جهان است و گفت: «ما واقعا به منطقه، به جهان و به کشور خود شما کمک میکنیم و اگر بتوانیم، تلاش میکنیم که این توافق را محقق کنیم. ما حتما برای تحقق آن تلاش خواهیم کرد. اما ایران باید سریعتر حرکت کند. فقط امیدوارم ایران متوجه باشد که چه دوستان خوبی اینجا دارد.»
رئیسجمهوری آمریکا با اشاره به موضع بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و هواداران او در آمریکا که برای حل بحران هستهای تهران خواستار حمله نظامی به تاسیسات هستهای ایران هستند، افزود: «از جهتی فکر میکنم که شاید من هم دوست خوبی باشم. چون خیلیها از من میخواهند که مسیر بسیار سختگیرانهتری را انتخاب کنم. اما میدانم که اگر بتوانیم از آن مسیر اجتناب کنیم، عالی خواهد بود و من هم راغبم که همین کار را بکنم.»
دونالد ترامپ وضعیت کنونی با جمهوری اسلامی ایران را «مخاطرهآمیز» توصیف کرد و گفت: «امیدوارم که بتوانید در مساله ایران به من کمک کنید. چون موقعیت واقعا مخاطرهآمیزی است و ما میخواهیم اقدام درست را انجام دهیم.»
رئیسجمهوری آمریکا افزود: «ما میخواهیم مسالهای را حل کنیم که شاید منجر به نجات جان میلیونها نفر شود. چون چنین چیزهایی وقتی شروع شدند، از کنترل خارج میشوند. من بارها شاهد آن بودهام. جنگ شروع میشود و اوضاع از کنترل خارج میشود. ما نمیخواهیم اجازه دهیم چنین اتفاقی بیفتد.»
تهران چه میگوید؟
یورونیوز در ادامه گزارش خود نوشت: دور چهارم مذاکرات هستهای ایران و آمریکا روز یکشنبه با حضور عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه و به میانجیگری بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان در مسقط برگزار شد و طرفین آن را «امیدبخش» و «رو به جلو» خواندند.
نیویورکتایمز روز سهشنبه در گزارشی به نقل از چهار مقام ایرانی آگاه اعلام کرد که تهران در این جلسه پیشنهاد ایجاد پروژه مشترک غنیسازی اورانیوم با حضور کشورهای حاشیه خلیج فارس و سرمایهگذاری و نظارت آمریکا را به عنوان جایگزینی برای خواست واشنگتن مبنی بر برچیدن برنامه غنیسازی اورانیوم مطرح کرده است.
بنابر این گزارش، پیشنهاد تهران شامل تشکیل کنسرسیوم سهجانبه هستهای است که طی آن ایران غنیسازی اورانیوم را با غلظت پایین انجام میدهد و سپس اورانیوم غنیشده را برای مصارف غیر نظامی به کشورهای عربی دیگر میفرستد.
چنین توافقی مانند برجام به ایران اجازه غنیسازی اورانیوم با غلظت ۳.۶۷ درصد میدهد، اما با این تفاوت که نمایندگانی از سایر کشورها و شاید حتی آمریکا برای اعمال نظارت بیشتر به طور دائم و فیزیکی در تاسیسات حضور دارند.
به گفته این چهار مقام ایرانی، برخلاف برجام که تنها ۱۵ سال اعتبار داشت، طرح جدید برنامه هستهای دائمی است و همین امر به آقای ترامپ اجازه میدهد که ادعا کند دستاورد بزرگی به دست آورده است.
علی شمخانی، مشاور ارشد علی خامنهای روز چهارشنبه در گفتگو با انبیسی نیوز گفت که ایران حاضر است در ازای لغو فوری تحریمهای آمریکا، متعهد شود که هیچوقت به دنبال سلاح هستهای نمیرود، ذخایر اورانیوم غنیشده خود را نابود کند، اورانیوم را تنها در سطح مورد نیاز برای استفاده صلحآمیز غنی کند و به بازرسان بینالمللی اجازه نظارت بدهد.