سرنوشت واگن‌های مترو؛ از قراردادهای معطل تا وعده‌های جدید

نشست خبری محسن هرمزی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری به منظور ارائه دستاوردهای سال جاری با حضور اصحاب رسانه و دستیار ویژه شهردار تهران در حوزه برقی سازی برگزار شد. 

هرمزی در ابتدا با تبریک میلاد امام حسن مجتبی(ع) گفت: در سالی که گذشت یکی از مهم ترین موضوعاتی که قول داده بودیم اقدامات ویژه برای کاهش آلودگی هوا و برقی سازی بود. در اسفندماه جاری با حضور رییس جمهوری اولین فاز بسته برقی سازی را رونمایی کردیم. همینطور در حوزه نوسازی ناوگان مترو وعده هایی دادیم که رقم خورد.

معاون شهردار تهران با پرداختن به احداث ایستگاه های جدید مترو که هر ساله در اسفندماه بهره‌برداری می شود، گفت: دوشنبه نیز یکصد و شصتمین ایستگاه مترو به جمع ایستگاه‌های پایتخت اضافه خواهد شد. ۳۹ کیلومتر خط، ۱۸ ایستگاه و ‌۲۰ ورودی جدید از دستاوردهای این دوره از مدیریت شهری است.  

وی با تاکید بر اینکه هر کیلومتر مترو ۵۵ میلیون یورو ارزش دارد، تصریح کرد: تکمیل خطوط را در دست اقدام داریم. وعده ما تکمیل خطوط ۷گانه تا پایان سال بود؛ به دلیل شرایط دولت و اتفاق شهادت شهید رئیسی کمی این اقدام با تاخیر مواجه شد و مابقی ایستگاه ها با وقفه سه ماه از تزریق اوراق مشارکت مترو، خردادماه تکمیل خواهد شد. 

هرمزی خاطرنشان کرد: کار ویژه دیگر احداث خطوط ۴ گانه بعدی است؛ برای خط ۱۰، دستگاه اول ۷۰۰ متر حفاری کرده و دستگاه دوم هم در حال مونتاژ است که از آن طرف سال کارش شروع می شود. دستگاه سوم هم در سال بعد ملحق خواهد شد. مجموعا این سه خط ۱۴۰ کیلومتر مسیر به شهر تهران اضافه خواهد کرد. 

معاون شهردار تهران اضافه کرد: ۴۳۹ دستگاه واگن در این دوره اورهال شده که رشد ۱۸۰ درصدی داشته است. تا پایان امسال ۲ رام دیگر نیز به این رقم اضافه خواهد شد. در مورد قرارداد واگن متروی تهران نیز که از سوالات مهم خبرنگاران است؛ باید بگویم قول دادیم که ۳ رام قطار ملی را اضافه کنیم. قطار اول در شرکت ساخته شده و در حال تست است و قرار بود افتتاح کنیم که به دلیل ترافیک کاری به بعد عید فطر موکول می شود.

وی با بیان اینکه سیستم ART در دنیا جایگزین ترامواهای برقی شدند، گفت: این مد در دنیا مورد بهره برداری قرار گرفته است؛ زیرساخت ریلی نیاز ندارد. حجم مسافر بیشتر از بی-آر-تی و کمتر از مترو، سهولت عملکرد، هوشمند و کنترل با سیستم سیگنالینگ از جمله ویژگی اینهاست. قرار بود ۲ رام قطار چرخ لاستیکی در تهران تست کنیم. این قطارها به عنوان نمونه قرار شد وارد پایتخت بشود. بنابراین دست دوم بودن اینها چون امانتی و برای تست بودن اهمیتی نداشت. پس اساسا مبلغی برای آن پرداخت نشده بود. 

هرمزی با بیان اینکه از ابتدا گفتیم که اینها برای تست بود، گفت: تست های متعددی صورت گرفت و باتری و دینامیک و … مورد بررسی شبیه سازی شده قرار گرفت. یکی از ابهامات این بود که تست بدون مسافر بود. در صورتی که با مسافر هم تست انجام گرفته است. نتایج تست تا اینجا موفقیت آمیز بوده؛ چه به لحاظ عملکرد چه به لحاظ مصرف انرژی چه به لحاظ جا به جایی مسافر. بعد از هماهنگی لازم با شورای شهر قرارداد تولید و سفارش گذاری انبوه با وزارت دفاع و قرارگاه خاتم انجام خواهد شد. اگر بخواهیم سفارش گذاری کنیم قراردادهای ۴ واگنه نیاز داریم. امکان دارد در یک ساعاتی از روز بخواهیم شبیه سازی در ساعات غیر پیک با قطار ۳ واگنه باشد. نیاز ما قطار ۴ واگنه است و ممکن است در ساعات غیر پیک به سمت تراموای ۳ واگنه حرکت کنیم بنابراین در آن زمان درباره استفاده از این دو رام تراموا تصمیم می گیریم.

معاون شهردار تهران با اشاره به حوزه اتوبوسرانی گفت: حال شرکت در ابتدای دوره خوب نبود و در ابتدا ۸۶۰ اتوبوس شاغل در خط داشتیم. شکایت های متعدد به شهرداری می شد و مردم گله داشتند. یکی از اقدامات مهم شهرداری انعقاد قراردادهای بسیاری در سفارش اتوبوس های داخلی و چینی بود. قرارداد ۳۰۴۰ دستگاه داخلی بسته شد که از این محل به دلیل بدقولی سازنده تنها ۵۰۰ دستگاه را تحویل گرفتیم. قرارداد ۲۵۰۰ دستگاه هم با چین داشتیم. امروز بیش از ۳ هزار اتوبوس فعال داریم. 

وی با بیان اینکه ۱۴۹۸ دستگاه اتوبوس توسط این دوره نوسازی شده است، گفت: در دوره گذشته ۱۳۰ دستگاه اتوبوس نوسازی شده است. بازسازی ۵۷۸ دستگاه اتوبوس فرسوده هم در این دوره انجام گرفت. پس رشد ۲۵۰ درصدی در نوسازی ناوگان داشتیم‌ و به صورت میانگین ماهی ۴۰ دستگاه اتوبوس نوسازی شده است.

هرمزی ادامه داد: حال تاکسیرانی هم خوب نیست. ۵۰ درصد تاکسی ها فرسوده اند. ۸ هزار تاکسی بنزینی فرسوده در این دوره بازسازی شدند. ۱۷۵۲ دستگاه تاکسی برقی نیز از ابتدای ماه جاری به شهر تهران اضافه خواهد شد. 

معاون شهردار تهران گفت: در رویداد هوای پاک که با حضور رییس جمهور انجام شد مدلی برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی در تهران و سایر کلانشهرها تعریف شد. دکتر پزشکیان پای کار آمدند. یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان وام صفر درصد از محل مبلغی که راننده باید برای خرید تاکسی برقی پرداخت کند را می پردازیم. حدود ۲۰۰ میلیون هم مبلغ اسقاط تاکسی‌هاست. از هفته کاری فراخوان ثبت نام را به تاکسیرانان اعلام می کنیم. قیمت تاکسی ۳۰ هزار یورو هزینه این تاکسی برآورد شده که برای رانندگان یک فرصت مناسب است. بعد از ۵ سال معادل یک باتری نو را به صورت رایگان به رانندگان تحویل خواهیم داد و نگرانی از بابت اورهال باتری نخواهیم داشت.

وی با بیان اینکه چند سالی بود که پردیس شرق خوابیده بود، گفت: علاوه بر شروع کار و سرویس دهی هوشمند به مردم مجموعه مترو نیز مکلف شد ۲ ایستگاه را در قالب طرح توسعه از فرهنگسرا تا شرق جدید را توسعه بدهد.

هرمزی ادامه داد: در حوزه پارکینگ های محله ای نیز نهضت پارکینگ سازی داشتیم. همچنین ۲ کار ویژه دیگر در دست اقدام بود؛ در منطقه ۵ پارک حاشیه هوشمند را انجام دادیم و در سال آینده مناطقی که برای این امر قرارداد داریم مناطق میانی هستند که فضای پارک حاشیه ای هوشمند در آنها احداث خواهد شد. همینطور عملیات احداث پارکینگ جوادیه و گلستانی نیز انجام خواهد شد. 

هرمزی ادامه داد: تمام مراکز معاینه فنی امسال اورهال شد که در لا به لای خبرها گم شد؛ از جمله اقدامات ارزنده ای که تمامی خطوط معاینه فنی را نوسازی کردیم. تجهیزات جدید نصب شد. تعمیرات خودرویی ویژه بانوان نیز در مرکز آبشناسان فعال و معاینه فنی الغدیر راه اندازی شد. همچنین ۸ دستگاه سیار معاینه فنی نیز راه اندازی شد. 

معاون شهردار تهران با بیان اینکه وضعیت دوربین ها نابسامان بود و امروز شرایط بهتر است، گفت: در حوزه دوربین های کنترل آلودگی ۱۰۰ درصد نوسازی انجام دادیم. قراردادی با پلیس راهور انجام دادیم که پیامک هم برای مردم برود. بنابراین دوربین های طرح آلودگی هوا کاملا نوسازی شد. دوربین های نظارتی نیز تا خرداد ماه آینده ۱۰۰ درصد نوسازی خواهند شد. همچنین ۳۰۰ سامانه اضافه می شوند و تمامی معابر تحت پوشش قرار خواهند گرفت.

وی در پاسخ به این سوال که آیا بسته خرید ناوگان از طرف چینی تماما محقق خواهد شد یا خیر، گفت: در بسته موضوع واگن بع تعداد ۲۰۰۰ تا با کمک وزارت خارجه حل شده و موکول به سفر همکاران وزارت کشور به چین شده و تاریخ اعلام خواهد شد. واگن ها ساخته و در خردادماه گزارش ساخت واگن پخش شد. موضوعات حاشیه ای پیش آمد که با کمک دولت به جمع بندی رسیدیم. در حوزه اتوبوس ها ۱۲۰ دستگاه در حال حمل به بندرعباس است؛ ۵ فروردین پارت ۹۰ تایی دیگر به سمت بندر حمل خواهد شد و تا پایان فروردین ۵۰۰ دستگاه اول را در بندرعباس خواهیم داشت، منابع ارزی ۲۰۰۰ اتوبوس دیگر نیز از سمت بانک مرکزی پیگیری شده و سال آینده تحویل شهرداری خواهد شد. فاز اول تاکسی ها که تحویل مردم بشود سفارش گذاری مجدد خواهد شد تا عدد گفته شده محقق بشود. بنابراین مشکلی نخواهیم داشت. ولی طرفین درگیر چه در شهرداری چه خارج از شهرداری اطلاعات دقیقی نداشتند که سعی کردیم روایت را صادقانه پیش ببریم. شهادت می‌دهم که همه چیز بر اساس صدق و بدون کم و کاست بود.

هرمزی در پاسخ به این سوال که این اقدامات چه مقدار از مصرف سوخت کم کرده است و ایجاد زیرساخت تاکسی های برقی جدید در پایتخت چگونه توسعه پیدا می‌کند، گفت: میزان مصرف سوخت طی گزارشی که از سوی شرکت پالایش پخش تهیه شده و به زودی منتشر خواهد شد. در هفته گذشته شهرداری متولی شد و جایگاه های سوخت به صورت آزمایشی در اختیارشان قرار گرفت و بحث حذف کارت سوخت به صورت پایلوت آغاز شد. اتوبوس ها ۲۲۰ لیتر گازوئیل در روز مصرف می‌کنند. اتوبوس های برقی به هیچ عنوان مصرف گازوئیل ندارند. در حوزه تاکسی ها نیز رقم قابل توجه حدود۹۰۰ لیتر سوخت کاهش پیدا خواهد کرد. شهرداری تا الان به صورت پیشرو وارد شده منتهی باید دو موضوع اتفاق بیفتد؛ یکی از آنها اطلاع رسانی درباره برقی که موضوع کاملا ملی است. 

معاون شهردار تهران ادامه داد: تغییر و رفرم یک موضوع سخت است و بعضا با ممانعت روبرو می شویم. تا جایی که می شد ایجاد زیرساخت ها را در دست اقدام داریم، سد این موضوع در کشور شکسته خواهد شد و با اضافه شدن زیرساخت های بعدی مشکل رانندگان حل خواهد شد. بنابراین فرهنگ سازی و پای کار آوردن سایر نهادهای ذی ربط در این امر اثرگذار است.

وی گفت: شهرداری در ازای اسقاط تاکسی ها معادل ۸۰ میلیون تومان بلاعوض کنتور شخصی در منازلشان نصب می‌کند. وزارت نیرو متعهد ایجاد انشعاب شد و شهرداری هزینه های آن را تقبل کرد.

هرمزی در پاسخ به این سوال که ریشه ترافیک در پایتخت را چه می دانید و چرا شهرداری بودجه خود را صرف ساخت معابر بزرگراهی می‌کند، گفت: این سوال مخالفین و موافقین زیادی دارد. مقوله ای کارشناسی است؛ اینکه رمپ و لوپ هایی که اجرا نشده بود را اجرا کنیم در مطالعات ترافیکی ضرورت دارد. ولی اینکه آیا اضافه کردن خیابان کمکی به ترافیک می کند نه اینطور نیست. اگر خیابان را دو طبقه کنیم هم مشکل نمی شود. باید توجه خود را معطوف به حمل و نقل عمومی کنیم همانطور که شهرداری توجه خود را به این بخش معطوف کرد. قیمت سوخت از بطری آب معدنی کمتر است و مردم با دسترسی راحت تر به سفر درون شهری می پردازند. این یک سرمایه ملی برای کشور ماست باید دست‌اندرکاران کمک های ویژه ای انجام بدهند. این نیازمند گسترش فرهنگ عدم استفاده از خودروی شخصی است.

معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران خاطرنشان کرد: اساسا تا وقتی که موتورسیکلت را با وام های زیاد به مردم می دهیم و بدون ضامن موتورسیکلت بنزینی در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد؛ سازنده بابت برقی حاضر به تسهیلات نیست. اگر قرار بر نوسازی است باید در تمامی رده ها باشد. شهرداری تا یک جایی می تواند پای کار باشد. در سال آینده موتورهای برقی نیز وارد فاز برقی سازی می شوند. در حال هم اندیشی برای جایگاه شارژ موتورها هستیم. این موتورها با تسهیلات ۵۰ درصدی بلاعوض از سمت وزارت نفت در اختیار خریداران قرار خواهد گرفت. در ۴ ماهه اول سال آینده ۱۰ هزار دستگاه موتورسیکلت برای تهران در نظر گرفته شده است.

وی در پاسخ به این سوال که خط ۸ و۹ در چه وضعیتی قرار دارد، گفت: قرارداد منعقد شده مجوزها بعد از اخذ شورا تمهیدات لازم برای شروع ساخت و فعالیت تی بی ام انجام شده و خط ۸ و۹ ابتدای سال آینده شروع خواهد شد.