آیا زیارتگاه بی بی شریفه در عراق سندیت دارد؟
آیا زیارتگاه بی بی شریفه در عراق سندیت دارد؟

در سال‌های اخیر مطالبی درباره شریفه دختر امام حسن مجتبی (ع) در فضای مجازی منتشر می‌شود و برخی درباره آن پرس‌وجو می‌کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، کشور عراق به واسطه حضور جمع زیادی از اهل بیت و خاندان عصمت و طهارت از قرن‌ها پیش مامن شیعیان خاص و امامزادگان واجب التعظیمی است که در سرتاسر بلاد عراق مزار و زیارتگاه‌های آنان را می‌توان یافت. در طول سال‌های زندگی امامان معصوم، هجرت آنان به عراق باعث شد تا جمع زیادی از اولاد و نوادگان در این کشور سکنی گزینند و با شهادت و وفات مزارشان ملجا حاجت مندان و مریدان خاندان پیامبر شوند.

در کنار حرم های مطهر اهل بیت بسیاری از نزدیکان و فرزندان امامان معصوم به خاک سپرده شده‌اند. با توجه به جایگاه و مقام رفیع هر یک از این بزرگواران بی شک اگر در همجواری با مزار اهل بیت (ع) قرار نداشتند خود از امامزادگان بزرگ منطقه خویش و دارای بارگاه و حرم و زیارتگاه می‌شدند.

با وجود کثرت امامزادگان و بقاع متبرکه در عراق به نظر می‌رسد برخی از زیارتگاه‌هایی که در سال‌های اخیر زائران زیادی به آن مراجعه می‌کنند از سندیت کمتری برخوردار باشند.

حجت الاسلام مصطفی صادقی عضو گروه تاریخ و فرهنگ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در خصوص وجود زیارتگاه بی بی شریفه در حله عراق به موضوع مهمی اشاره کرده و گفته است: در سال‌های اخیر مطالبی درباره شریفه دختر امام حسن مجتبی (ع) در فضای مجازی منتشر می‌شود و برخی درباره آن پرس‌وجو می‌کنند. گفته شده است که این بانو همراه عمویش در کربلا حضور داشته و سپس با اسرا به شام رفته و در بین راه زیر پای شتران به شهادت رسیده و از این رو کرامات بسیاری دارد. روز ۲۰ محرم چنین و چنان نماز و دعاهایی برای او خوانده شود تا حتماً به حاجت خود برسید! چند نکته درباره ایشان و سندیت وجود ایشان مطرح است، اول اینکه در کتب انساب و تاریخ که منابع اصلی فرزندان و دختران ائمه و سادات است نام دختران امام دوم درج شده ولی اسمی از شریفه نیست. دوم آنکه در میان اسرای کربلا از خانواده امام مجتبی، حضور دو نفر مشخص است: یکی عمرو بن حسن که گاهی عمر هم نوشته می‌شود. دوم فاطمه (ام‌عبدالله) دختر امام حسن (ع) و مادر امام #باقر (ع).

وی در ادامه می‌افزاید: منشأ این جعلیات روشن نیست و نمی‌دانیم این حرف اولین بار در چه دوره‌ای و در چه کتاب غیر معتبری آمده است و شخص مدفون در بارگاه منسوب به شریفه بنت الحسن در مسیر شهر حله معلوم نیست. نکته دیگر آنکه دعا و طلب حاجت از خداوند و توسل به خاندان پیامبر از هر طریقی ممکن است و خدای متعال می‌تواند به هر بهانه‌ای خواسته بنده‌اش را پاسخ دهد. آنچه مهم است اینکه برخی را به عملی وادار نکنیم که اگر پاسخ دریافت نکرد، با معارف دینی مشکل پیدا کند و بدبین شود.

صادقی همچنین اضافه می‌کند: در خصوص بارگاهی که در شهر حله عراق به نام بی‌بی شریفه از نسل امام حسن مجتبی (ع) وجود دارد به مقاله‌ای دست یافتم. این مقاله اثر دوست فاضل ما جناب استاد جلالی بحرالعلوم است که در موضوع امام‌زادگان تحقیقات گسترده‌ای داشته و آثاری را منتشر کرده است. این مقاله، سیده شریفه را دختر سید رضی‌الدین علی ابن‌طاووس عالم مشهور امامیه (درگذشته ۶۶۴) و مؤلف آثار فراوان دعایی و کتاب مقتل مشهور لهوف / الملهوف دانسته است. نویسنده تاریخ بارگاه را به دوره صفویه برگردانده ولی مستندات ارتباط آن با دختر سید را بیان نمی‌کند و گویا حدس و گمانی به لحاظ سکونت این خاندان در حله ارائه شده است. در مقاله به نکته‌ای از این قلم اشاره شده که در کتاب تاریخ‌نگاری ابن طاووس آورده‌ام سید این دخترش را شرف‌الاشراف لقب داده است. تاریخ‌نگاری، ص ۲۷ بنابراین گویا نام شریفه از این لقب برداشت شده است.