بجنورد- بوی تند فاضلابی که از تصفیه‌خانه جنوب بجنورد به مشام می‌رسد، زندگی روزمره اهالی محله باقرخان ۳ را مختل کرده است.
خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها- پروانه شیری: بوی تند فاضلابی که سال‌هاست از تصفیه‌خانه جنوب بجنورد به مشام می‌رسد، زندگی روزمره اهالی محله باقرخان ۳ را مختل کرده است؛ از سفره ناهار تا خواب شب، همه‌چیز تحت‌تأثیر بویی است که دیگر تبدیل به مهمان همیشگی خانه‌ها شده، بی‌آنکه کسی پاسخگوی آن باشد.
تصفیه‌خانه‌ای که زندگی را تصفیه نمی‌کند
در فاصله‌ای اندک از خانه‌های مسکونی منطقه باقرخان ۳ بجنورد، تصفیه‌خانه فاضلابی قرار دارد که سال‌هاست برای اهالی به کابوسی همیشگی تبدیل شده است.
اگرچه هدف از احداث چنین مجموعه‌ای، ارتقای بهداشت عمومی و حفاظت از محیط زیست بود، اما اکنون با افزایش حجم ورودی، ظرفیت پایین و مدیریت ناکارآمد، این تصفیه‌خانه خود به معضل زیست‌محیطی جدیدی برای ساکنان اطرافش بدل شده است.
میلاد پوریافر، یکی از ساکنان باقرخان ۳، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با گلایه از وضعیت پیش‌آمده می‌گوید: بوی فاضلاب دیگر بخشی از زندگی‌مان شده. سر سفره ناهار نمی‌توانیم نفس بکشیم، ظهرها به‌ویژه در روزهای گرم، اوج بوی تعفن است.
از خواهش تا خشم؛ وقتی صبر مردم تمام می‌شود
اعتراضات مردم در برابر این وضعیت نه امروز، بلکه سال‌هاست ادامه دارد. یکی از ساکنان با اشاره به بی‌توجهی مکرر مسئولان می‌گوید: خواهش کردیم، التماس کردیم، فریاد زدیم، کسی گوش نداد. تا اینکه چند روز پیش تعدادی از اهالی در اقدامی اعتراضی مقابل شرکت آبفا تجمع کردند.
مروتی، دیگر ساکن محله، تأکید می‌کند: از ساعت ۱۱ صبح تا ۲ بعدازظهر، استنشاق هوا به معنای واقعی سخت می‌شود. با وجود نصب دستگاه‌های هواده، چون استخرها روباز هستند، بوی بد همچنان پابرجاست.
فرار از خانه؛ نفس در پارک و خواب با ماسک
فرزانه عصمتی از تأثیر این بو بر زندگی روزمره می‌گوید: بچه‌ها حاضر نیستند شب‌ها به خانه برگردند. بوی فاضلاب همه وسایل خانه را آلوده کرده؛ حتی خریدهای سوپرمارکت هم بوی فاضلاب می‌گیرند.
شکوهی، یکی دیگر از اهالی، از مشکلات تنفسی خانوادگی می‌گوید: هیچ‌کس در خانه ما ریه سالم ندارد. پدرم با بیماری تنفسی شب‌ها ماسک می‌زند تا شاید بتواند بخوابد. گازهای سمی این فاضلاب واقعاً تهدیدی برای سلامت است.
آماری نگران‌کننده از ورودی فاضلاب
متین عطایی، عضو شورای روستای باقرخان ۳، نیز از وضعیت فاجعه‌بار موجود سخن می‌گوید: تصفیه‌خانه‌ای که برای پذیرش روزانه ۱۵ هزار مترمکعب طراحی شده، اکنون بیش از ۲۳ هزار مترمکعب ورودی دارد؛ یعنی ۸ هزار مترمکعب فراتر از ظرفیت، آن هم هر روز.
وی اضافه می‌کند: این بوی تعفن تنها اهالی باقرخان را درگیر نکرده؛ روستاهای علی‌آباد، شهرک گلستان و محله جوادیه هم در تیررس آن قرار گرفته‌اند. با گرم‌تر شدن هوا، بوی فاضلاب شدت بیشتری پیدا کرده است.
پس از اعتراضات گسترده مردمی، دستگاه قضائی وارد عمل شد. عطایی می‌گوید: با ورود دادستان، ۸ دستگاه هواده بزرگ در تصفیه‌خانه نصب و استخرهای لجن تخلیه شدند. تا حدودی از شدت بو کاسته شده، اما این تنها مُسکن موقتی است.
وی ادامه می‌دهد: اجرای فاز دوم تصفیه‌خانه، که ظرفیت آن به بیش از ۳۸ هزار مترمکعب خواهد رسید، تنها راه‌حل مؤثر در بلندمدت است.
جابه‌جایی ناممکن، وعده‌ها نیمه‌تمام
عطایی با اشاره به هزینه سنگین جابه‌جایی تصفیه‌خانه می‌گوید: ساخت مجموعه‌ای با چنین حجم و زیرساخت، بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان هزینه دارد؛ در شرایط فعلی که محدوده شهری توسعه یافته، چنین انتقالی عملاً ممکن نیست. با این حال، وعده جابه‌جایی سال‌هاست بر سر زبان مسئولان است، بدون آنکه اقدامی انجام شود.
سلب مسئولیت شهرداری؛ توپ در زمین آبفا
سیدمحمدعلی کشمیری، شهردار بجنورد، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، درباره مسئولیت شهرداری در قبال وضعیت فعلی تصفیه‌خانه گفت: منطقه باقرخان ۳ خارج از محدوده خدماتی شهرداری بجنورد است.
وی افزود: تصفیه‌خانه نیز تحت مدیریت و مالکیت شرکت آب و فاضلاب قرار دارد، بنابراین شهرداری مسئولیتی در قبال این مجموعه ندارد.
پایان یک فاجعه یا شروع نظارتی تازه؟
گرچه برخی مسئولان مدعی‌اند که با نصب دستگاه‌های جدید، مشکل بوی نامطبوع رفع شده، اما تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد این اظهارات تا زمانی که زندگی اهالی به روال عادی بازنگردد، اعتباری ندارد.
فاز دوم تصفیه‌خانه، طرحی استراتژیک و گران‌قیمت است که باید به سرعت اجرا شود، نه اینکه مانند وعده جابه‌جایی، در حد حرف باقی بماند.
ساکنان باقرخان ۳ همچنان منتظرند؛ منتظر نفس کشیدن، منتظر استشمام هوای تازه، و شاید مهم‌تر از همه، منتظر شنیده شدن صدایشان هستند.
